Uitnodiging tot doen van aangifte na het verstrijken van de aanslagtermijn is toegestaan

De Belastingdienst heeft na het ontstaan van de belastingschuld drie jaar de tijd om een aanslag op te leggen. Dat is de aanslagtermijn. Er zijn verschillende situaties waarin een verlenging van de aanslagtermijn plaatsvindt. Het komt echter ook voor dat, als de aanslagtermijn al geruime tijd is verlopen, de Belastingdienst een uitnodiging om aangifte te doen verstuurt. De Hoge Raad heeft zich op 9 juni 2023 over de vraag gebogen of zo’n uitnodiging wel rechtmatig is. Hij komt tot het oordeel dat dat het geval is. In dit artikel behandel ik deze zaak over de rechtmatigheid van een uitnodiging tot het doen van een aangifte na het verstrijken van de aanslagtermijn.

Inspecteur nodigt belastingplichtige buiten aanslagtermijn uit

In de zaak die voorlag bij de Hoge Raad speelde het volgende. De Belastingdienst nodigt in 2014 een belastingplichtige uit om aangifte inkomstenbelasting te doen voor de jaren 2002 tot en met 2013. Bij deze uitnodiging worden gelijk al de aangiftebiljetten meegestuurd. De termijn voor het opleggen van de aanslagen over de periode 2002 tot en met 2010 was op het moment van het versturen van de uitnodiging al verstreken. Dit geeft de belastingplichtige ook aan bij de inspecteur. De verzochte aangiften worden dan ook niet ingediend. Naar de mening van de belastingplichtige is de uitnodiging tot het doen van aangifte over deze jaren, als gevolg van het verstrijken van de aanslagtermijn, onrechtmatig.

Hoge Raad (2023): Uitnodiging buiten de aanslagtermijn is rechtmatig

De Hoge Raad buigt zich over de wettekst en de wetsgeschiedenis om tot een oordeel te komen. Hij leest nergens terug dat een uitnodiging alleen mogelijk is binnen de aanslagtermijn. Gelet op de informatiebehoefte die de inspecteur kan hebben voor bijvoorbeeld het opleggen van een navorderingsaanslag, is het niet vreemd dat een uitnodiging tot het doen van aangifte, buiten de aanslagtermijn kan plaatsvinden. Kortom: uit het oogpunt van het verkrijgen van voor de belastingheffing relevante informatie, kan het prima om buiten de aanslagtermijn een belastingplichtige nog uit te nodigen tot het doen van belastingaangifte. Dat de Belastingdienst ook andere middelen heeft om diezelfde informatie te verkrijgen, bijvoorbeeld met een vragenbrief, lijkt daaraan niet af te doen.

Informatieverplichtingen voor belastingplichtigen

Belastingplichtigen zijn verplicht om de Belastingdienst van inlichtingen te voorzien die voor de belastingheffing relevant kunnen zijn. De reikwijdte van deze verplichting is breed, maar niet onbeperkt. Zo moet de inspecteur zich bij het vragen naar inlichtingen, gedragen binnen de kaders van de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, wettelijke bevoegdheden en internationale verdragen. Niet zelden ontstaat in de praktijk een discussie over het inzetten van controlebevoegdheden en de (on)juiste medewerking door belastingplichtigen. Hebt u hiermee te maken of hebt u vragen over dit onderwerp? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op.