
Hoge Raad over het berekenen van de arbeids- en heffingskortingen bij gedeeltelijke belastingplicht in een jaar
- Publicatiedatum 31 dec 2024
- Aanpassingsdatum 31 dec 2024
- Leestijd 4 min
Het berekenen van het juiste bedrag van de arbeids- en heffingskortingen is in grensoverschrijdende situaties zeer complex. Zo is het in de praktijk onduidelijk of bij de berekening van de inkomstenbelastingdelen (IB-deel) en de premiedelen rekening moet worden gehouden met het wereldinkomen van de belastingplichtige, of alleen met inkomen dat tijdens een periode van belastingplicht in Nederland (binnenlands dan wel buitenlands) is genoten. Over dit onderwerp heeft de Hoge Raad op 15 november 2024 een prejudiciële vraag van de Rechtbank Zeeland-West-Brabant beantwoord. Dit artikel behandelt dit arrest over de uitleg van de begrippen ‘arbeidsinkomen’ en ‘belastbaar inkomen uit werk en woning’ bij het berekenen van de heffingskorting in situaties waarin sprake is van een gedeeltelijke belastingplicht in Nederland in een jaar.
Belastingplichtige woont en werkt in Nederland en Brazilië
De belastingplichtige in deze zaak woont en werkt de eerste helft van 2020 in Nederland. De tweede helft van 2020 woont en werkt hij in Brazilië. Bij het opleggen van de aanslag inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen is de inspecteur als volgt te werk gegaan. Bij het berekenen van de arbeidskorting en de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) is hij voor het IB-deel en het premiedeel uitgegaan van het wereldinkomen over het gehele jaar. Dat heeft hij ook gedaan voor het premiedeel van de algemene heffingskorting. Volgens de belastingplichtige is dit onterecht, omdat het buitenlandse inkomen niet binnen de Nederlandse belastingplicht valt. De inspecteur kijkt hier anders tegenaan.
Rechtbank beoordeelt zaak en stelt prejudiciële vragen
De rechtbank merkt eerst op dat:
- De hoogte van het IB-deel van de arbeidskorting en de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) afhankelijk is van de hoogte van het ‘arbeidsinkomen’.
- De hoogte van het IB-deel van de algemene heffingskorting is afhankelijk van de hoogte van het belastbare inkomen uit werk en woning.
- Voor de berekening van het premiedeel moet worden aangesloten bij de berekening voor de hiervoor genoemde heffingskortingen.
Met betrekking tot het begrip ‘arbeidsinkomen’ oordeelt de rechtbank dat het niet duidelijk is of daaronder ook verdiensten vallen zoals genoten in de buitenlandse periode. Dat is een periode waarin de belastingplichtige geen inwoner is van Nederland en geen Nederlands inkomen geniet. Hetzelfde geldt met betrekking tot het begrip ‘belastbaar inkomen uit werk en woning’.
Prejudiciële vragen over heffingskorting bij gedeeltelijke belastingplicht
Naast bovenstaande zit de rechtbank met nog een aantal onduidelijkheden:
- De context van de premieheffingen strookt niet geheel met bovenstaande afwegingen.
- Het niet meenemen van de buitenlandse inkomsten leidt tot toekenning op basis van een beperktere draagkracht dan de belastingplichtige in feite heeft.
De rechtbank neigt uiteindelijk naar het oordeel dat de buitenlandse inkomsten niet meetellen. Het betreft echter, zo heeft de inspecteur aangegeven, een kwestie die veel voorkomt, maar die door het geringe financiële belang weinig wordt uitgeprocedeerd. Mede daarom ziet de rechtbank aanleiding om de Hoge Raad om duidelijkheid te vragen. De prejudiciële vraag die de rechtbank formuleert luidt als volgt:
“Hoe moet het IB-deel en het premiedeel van de arbeidskorting, inkomensafhankelijke combinatiekorting en het premiedeel van de algemene heffingskorting worden berekend voor een persoon die slechts een gedeelte van het jaar belastingplichtig is in Nederland en in de niet-Nederlandse periode niet-Nederlands inkomen heeft genoten?
Hoge Raad (2024): Juridisch kader inkomensbegrippen bij het berekenen van de heffingskortingen
Op 15 november 2024 heeft de Hoge Raad deze vraag beantwoord. Hij geeft eerst aan dat tot 2019 bij het bepalen van het arbeidsinkomen geen rekening mocht worden gehouden met inkomsten van een niet-inwoner die in Nederland niet belastbaar zijn. Dat was het gevolg van het zogenaamde Costa Rica-arrest. Per 2019 geldt een nieuwe regeling, maar die niet is van toepassing als de belastingplichtige inkomen geniet waarvoor hij niet in Nederland belastingplichtig is. Voor deze groep belastingplichtigen is dan ook het recht blijven gelden zoals dat tot 2019 gold, inclusief het Costa Rica-arrest. Dit staat los van de tijdsevenredige vermindering die kan gelden bij de algemene heffingskorting voor belastingplichtigen die anders dan door overlijden niet het hele jaar binnenlands belastingplichtig of kwalificerend buitenlands belastingplichtig zijn geweest.
Hoge Raad (2024): berekenen arbeids- en heffingskorting bij gedeeltelijke belastingplicht
Het antwoord van de Hoge Raad laat zich als volgt samenvatten. Indien een belastingplichtige gedurende een deel van het jaar binnenlands belastingplichtig is en de rest van het jaar niet belastingplichtig is geweest in Nederland, dan moet het IB-deel en het premiedeel van de arbeidskorting en de IACK en het premiedeel van de algemene heffingskorting, worden berekend op basis van het arbeidsinkomen/belastbare inkomen uit werk en woning dat is genoten in de periode van binnenlandse belastingplicht.
Advies internationale belasting- en premieheffing
Een juiste toepassing van het internationale belastingrecht vereist goede kennis van het Nederlandse belastingrecht en de inhoudt van belastingverdragen. Het is verstandig om daarbij een deskundige adviseur in de arm te nemen. Hebt u vragen over dit onderwerp? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op.
Bronnen:
- Hoge Raad 15 november 2024, ECLI:NL:HR:2024:1660 (Berekenen heffingskorting bij gedeeltelijke belastingplicht in Nederland in een jaar).
- Rechtbank Zeeland-West-Brabant 29 januari 2024, ECLI:NL:RBZWB:2024:467 (Bepalen IB-deel en premiedeel van arbeidskorting, IACK en premiedeel algemene heffingskorting leidt tot prejudiciële vraag).
Meer over dit thema:
Fiscale vraag?
Hebt u een fiscale vraag of deskundig fiscaal advies nodig? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op via onderstaand formulier.
"*" geeft vereiste velden aan