Stel een vraag
Afschaffen van de open cv en de gevolgen voor de overdrachtsbelasting
ArtikelenHerstructurering en overname kopieer en deel Naar kennisbank

Afschaffen van de open cv en de gevolgen voor de overdrachtsbelasting

  • Publicatiedatum 11 dec 2024
  • Aanpassingsdatum 14 dec 2024
  • Leestijd 5 min

Een commanditaire vennootschap (cv) komt in de praktijk regelmatig voor. In het belastingrecht kennen we twee soorten cv’s. De open cv is zelfstandig belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting en de besloten cv is dat niet. Bij een besloten cv reken je de bezittingen en schulden toe aan de participanten. Bij het bepalen of een cv open of besloten is geldt het toestemmingsvereiste. Dit toestemmingsvereiste wordt per 1 januari 2025 afgeschaft. Dat betekent het einde van de open cv. In dit artikel behandel ik de gevolgen voor de overdrachtsbelasting van het afschaffen van de open cv. Ik ga in dit artikel niet in op het toestemmingsvereiste, want dat is voor de overdrachtsbelasting niet relevant. Het toestemmingsvereiste komt wel aan bod in de andere artikelen over het afschaffen van de open cv. Die artikelen zien op de inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting. Daarnaast is er een artikel verschenen over de gevolgen voor de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR).

Overdrachtsbelasting en het afschaffen van de open cv

Het afschaffen van de open cv heeft alleen gevolgen voor het belastingrecht. Civielrechtelijk verandert er niets. Het afschaffen van de open cv leidt daarmee niet tot heffing van overdrachtsbelasting. Echter, heffing van overdrachtsbelasting kan voorkomen als gebruik wordt gemaakt van het overgangsrecht, bijvoorbeeld bij de aandelenfusiefaciliteit. Dan kan namelijk de situatie ontstaan waarin een besloten vennootschap de eigendom van onroerende zaken verkrijgt die (nu) behoren tot het vermogen van de open cv. Dat is een belastbaar feit voor de overdrachtsbelasting. Ook als het aandeel in de open cv wordt ingebracht in een onroerendezaakrechtspersoon (OZR) is dat het geval. Voor deze situaties is er overgangsrecht. Dit overgangsrecht geldt alleen als de open cv voor 19 september 2023, 15:15 uur tot stand is gekomen. Het overgangsrecht geldt niet als de onroerende zaken worden ingebracht door een commanditaire vennoot die na dit tijdstip is toegetreden.

Overgangsrecht overdrachtsbelasting bij aandelenfusie wegens afschaffen open cv

De wetgever komt met een bepaling die tot doel heeft om te voorkomen dat gebruikmaking van de aandelenfusiefaciliteit leidt tot heffing van overdrachtsbelasting. Op hoofdlijnen gaan daarbij twee voorwaarden gelden:

  • De inbrenger verkrijgt een soortgelijk belang;
  • Het verkregen belang moet gedurende ten minste drie jaar na de aandelenfusie, geheel worden aangehouden.

Daarnaast komt er een antimisbruikbepaling die ziet op de volgende twee situaties:

  • De hiervoor genoemde situatie waarin de open cv tot stand is gekomen na 19 september 2023, 15:15 uur;
  • Het geval waarin de onroerende zaken worden ingebracht door een commanditaire vennoot die is toegetreden tot de open cv na 19 september 2023, 15:15 uur.

Hierna behandel ik de twee voorwaarden om van het overgangsrecht in de overdrachtsbelasting gebruik te mogen maken.

Vrijstelling aandelenfusie overdrachtsbelasting en soortgelijk belang bij open cv

Het gaat erom dat door middel van de aandelen die worden uitgereikt aan de inbrenger het belang in de vennootschap die aandelen uitreikt in financiële en economische zin gezien gelijkwaardig is aan de eerdere deelgerechtigdheid. De term soortgelijk belang bestaat al in de overdrachtsbelasting. Het begrip kent een kwalitatieve en een kwantitatieve toets. Bij de kwantitatieve toets kijk je of de deelgerechtigdheid tot de open cv een financieel en economisch gelijkwaardig belang in de vennootschap vertegenwoordigt. De kwalitatieve toets richt zich op de vraag of het belang qua rechten en plichten gelijkwaardig is. Dat is bijvoorbeeld niet het geval als de deelgerechtigdheid wordt omgezet in soortaandelen die tot een ander rendement leiden.

Aanhoudingseis van drie jaar bij vrijstelling overdrachtsbelasting en aandelenfusie

De als gevolg van de vrijstelling niet geheven overdrachtsbelasting is alsnog verschuldigd als de inbrenger binnen drie jaar niet meer geheel het soortgelijke belang houdt. Kortom: de inbrenger moet (on)middellijk ten minste drie jaar in het bezit blijven van de bij de aandelenfusie verkregen aandelen. Er worden een aantal bepalingen opgenomen die het mogelijk maken om aansluitende herstructureringen uit te voeren. Deze regels zien bijvoorbeeld op de situatie waarin de vennootschap die de onroerende zaken verkrijgt, binnen de driejaarstermijn verdwijnt.

Ook bij vrijstelling overdrachtsbelasting is er een aangifteplicht

Ook al is de aandelenfusie in het kader van de afschaffen van de open cv, vrijgesteld van overdrachtsbelasting, er moet toch aangifte worden gedaan. In de aangifte wordt dan een beroep op de vrijstelling gedaan. De wetgever acht een aangifte nodig om te zorgen dat de Belastingdienst de inlichtingen ontvangt om het gebruik van de vrijstelling te kunnen monitoren. Deze werkwijze is in de sfeer van de overdrachtsbelasting niet nieuw.

Afschaffen open cv en de vennootschapsbelasting, inkomstenbelasting en bedrijfsopvolging

De afschaffing van de open cv heeft ook in de sfeer van de vennootschapsbelasting en de overdrachtsbelasting grote gevolgen. Daarnaast werkt dit door naar de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR). In de sfeer van de vennootschapsbelasting en de inkomstenbelasting gaat het dan bijvoorbeeld om de eindafrekening die plaatsvindt als de vennootschapsbelastingplicht van de open cv tot een einde komt. Bij de BOR kunnen de bezitseis en voortzettingseis om de hoek komen kijken. Voor een goed besef van de gevolgen van dit wetsvoorstel, is het dan ook belangrijk dat alle invalshoeken voldoende aandacht krijgen. Hebt u vragen over dit onderwerp? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op.

Civra-Hoge-resolutie-voor-afdruk-zonder-logo-in-Adobe-93-scaled-aspect-ratio-200-200

Fiscale vraag?

Hebt u een fiscale vraag of deskundig fiscaal advies nodig? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op via onderstaand formulier.

"*" geeft vereiste velden aan

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Kennisbank. Lees ook artikelen over: