Stel een vraag
Afschaffen van de open cv en de gevolgen voor de vennootschapsbelasting
ArtikelenHerstructurering en overname kopieer en deel Naar kennisbank

Afschaffen van de open cv en de gevolgen voor de vennootschapsbelasting

  • Publicatiedatum 11 dec 2024
  • Aanpassingsdatum 14 dec 2024
  • Leestijd 5 min

Een commanditaire vennootschap (cv) komt in de praktijk nog regelmatig voor. In het belastingrecht wordt onderscheid gemaakt in twee soorten cv’s. De open cv is zelfstandig belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Het spiegelbeeld is de besloten cv, die niet zelfstandig belastingplichtig is. Om te bepalen of een cv open of besloten is, is het zogeheten toestemmingsvereiste relevant. Dit toestemmingsvereiste wordt per 1 januari 2025 afgeschaft. Daarmee komt ook een einde aan het bestaan van de open cv. In dit artikel ga ik in op het toestemmingsvereiste en de gevolgen van het afschaffen van de open cv voor de vennootschapsbelasting en het overgangsrecht. Over dit onderwerp verschenen ook artikelen die zien op de gevolgen voor de inkomstenbelasting, de overdrachtsbelasting en de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR).

Het toestemmingsvereiste en de commanditaire vennootschap

Het toestemmingsvereiste werkt als volgt. Als toetreding of vervanging van een commanditaire vennoot slechts kan plaatsvinden nadat alle vennoten (beherende en commanditaire vennoten) hiervoor toestemming hebben gegeven, is het aan toestemmingsvereiste voldaan. Is aan het vereiste voldaan, dan is sprake van een besloten cv. Deze is niet zelfstandig belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Als niet aan het vereiste is voldaan, is sprake van een open cv. De open cv is zelfstandig belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting.

De gevolgen van het vervallen van het toestemmingsvereiste en de open cv

Met het vervallen van het toestemmingsvereiste gebeurt het volgende. Het onderscheid tussen de besloten en de open cv komt te vervallen. Daarmee kennen we ook in het fiscale recht straks alleen nog de cv. De wetgever is van mening dat het zinloos is om dan nog de open cv te laten bestaan. Daarom is besloten dat vanaf 2025 elke cv werkt zoals nu de besloten cv werkt. Dat wil zeggen: geen zelfstandige belastingplicht voor de vennootschapsbelasting. Er komen uitzonderingen voor bijvoorbeeld bepaalde buitenlandse lichamen en omgekeerd hybride lichamen. Op dit moment is de open cv geregeld in de Algemene wet inzake rijksbelastingen. Door de open cv daar uit de wet te halen, werkt dit gelijk ook door naar de dividend- en bronbelasting, overdrachtsbelasting, inkomstenbelasting et cetera.

Vennootschapsbelasting bij het vervallen van de open cv

Vanaf 1 januari 2025 worden alle vennoten van een cv rechtstreeks voor hun aandeel in het resultaat, in de heffing van inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting betrokken. Is de commanditaire vennoot een natuurlijk persoon, dan is sprake van inkomstenbelasting en is de commanditaire vennoot een rechtspersoon, dan is sprake van vennootschapsbelasting. Voor de beherende vennoot zijn er geen gevolgen. Ook verandert er civielrechtelijk niets. Echter, de wetgever komt met een zogenaamde overdrachts- en stakingsfictie. Dat betekent dat er bij de open cv sprake is van een verplichte eindafrekening in de vennootschapsbelasting over alle in de onderneming aanwezige stille reserves, fiscale reserves en goodwill. Een vervreemdingsbepaling geldt ook voor de schuldverhouding tussen de commanditaire vennoot en de open cv. Tot slot komt de wetgever met een fictieve vervreemding voor de terbeschikkingstelling van vermogensbestanddelen aan de open cv.

Eindafrekening in de vennootschapsbelasting bij afschaffen van de open cv

Zoals hiervoor beschreven vindt bij het afschaffen van de open cv een fictieve overdracht plaats. Dit is noodzakelijk, omdat het afschaffen van de open cv civielrechtelijk niet leidt tot een overdracht van vermogen. De fictieve overdracht en de eindafrekening vinden plaats tegen de waarde in het economisch verkeer van de vermogensbestanddelen. Het deel van de winst dat toekomt aan de beherend vennoot, mag hierop in mindering worden gebracht. Hierbij geldt een doorschuiffaciliteit. Deze kan worden toegepast als alle commanditaire vennoten zijn onderworpen aan de vennootschapsbelasting. Ook moet de latere heffing zijn verzekerd en gelden er enkele aanvullende voorwaarden. Als gevolg van de doorschuiving gaat de commanditaire vennoot verder met de boekwaarden van de open cv (indeplaatstreding).

Aandelenfusie en overgangsrecht bij de open cv

Ook komt de wetgever met een aandelenfusiefaciliteit. Deze kan al per 1 januari 2024 worden toegepast. Met de aandelenfusie brengt de huidige commanditaire vennoot zijn aandelen in de open cv in, in een (nieuwe) besloten vennootschap. Dit mag alleen als de latere heffing is verzekerd. Zodra per 1 januari 2025 de open cv dan vervalt, vindt de fictieve overdracht van vermogensbestanddelen aan deze (nieuwe) besloten vennootschap plaats. Dit zal als gevolg van de deelnemingsvrijstelling veelal kunnen zonder dat dit leidt tot winstneming. Het stemrechtcriterium dat bij de ‘normale’ aandelenfusie nog weleens zand in de machine strooit, is geen onderdeel van deze aandelenfusiefaciliteit. In het artikel over de gevolgen in de sfeer van de inkomstenbelasting, komen ook de doorschuifregelingen voor box 1 en box 2 nader aan de orde.

Terbeschikkingstelling van vermogensbestanddelen aan de eigen open cv

Het komt in de praktijk voor dat commanditaire vennoten vermogensbestanddelen (zoals een pand) ter beschikking stellen aan de open cv.  Zodra de open cv niet meer zelfstandig belastingplichtig is voor de vennootschapsbelasting, is het niet meer mogelijk om vermogensbestanddelen ter beschikking te stellen aan die open cv. Zonder nadere regels zou dit voor de commanditaire vennoot tot een afrekening in box 1 leiden (de terbeschikkingstellingsregeling). Bij wijze van overgangsrecht komt er echter ook voor deze situatie een doorschuifmogelijkheid. Deze kan alleen worden toegepast als het vermogensbestanddeel wordt gebruikt in een onderneming waar de commanditaire vennoot als medegerechtigde winst uit onderneming uit geniet.

Fiscale gevolgen van de afschaffing van de open cv

De afschaffing van de open cv heeft ook in de sfeer van de inkomstenbelasting en de overdrachtsbelasting grote gevolgen. In de sfeer van de inkomstenbelasting gaat het dan bijvoorbeeld om de commanditaire vennoot die vanwege de omvang van zijn aandeel in de cv, als aanmerkelijkbelanghouder wordt aangemerkt. Bij de overdrachtsbelasting gaat het om open cv’s die onroerende zaken houden en bij de BOR kunnen de bezitseis en voortzettingseis om de hoek komen kijken. Voor een goed besef van de gevolgen van dit wetsvoorstel, is het dan ook belangrijk dat alle invalshoeken voldoende aandacht krijgen. Hebt u vragen over het afschaffen van de open cv en de fiscale gevolgen, bijvoorbeeld voor de vennootschapsbelasting? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op.

Civra-Hoge-resolutie-voor-afdruk-zonder-logo-in-Adobe-93-scaled-aspect-ratio-200-200

Fiscale vraag?

Hebt u een fiscale vraag of deskundig fiscaal advies nodig? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op via onderstaand formulier.

"*" geeft vereiste velden aan

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Kennisbank. Lees ook artikelen over: