Standpunt Belastingdienst over cafetariaregeling en het verhalen van eindheffing op werknemer

De Belastingdienst heeft een standpunt ingenomen over situaties waarin de werkgevers een deel van de eindheffing in de werkkostenregeling, indirect voor rekening van de werknemer laat komen. Over deze situatie is de afgelopen jaren veel te doen geweest. Uit het standpunt van de Belastingdienst komt naar voren dat het onder voorwaarden is toegestaan om de kosten van de eindheffing (deels) voor rekening van de werknemer te laten komen. Het is de werkgever niet toegestaan om rechtstreeks de verschuldigde eindheffing op de werknemer te verhalen. In dit artikel behandel ik eerst de achtergrond en daarna het standpunt van de Belastingdienst.

Cafetariaregeling, eindheffing en verhaal op de werknemer

Steeds meer werkgevers werken met een zogenaamde cafetariaregeling. Bij zo’n regeling krijgt de werknemer de mogelijkheid om bepaalde bronnen (zoals vakantietoeslag en overuren) in te zetten voor bepaalde doelen (zoals in het standpunt het leasen van zonnepanelen). Een brutobedrag (zoals de vakantietoeslag) wordt dan op grond van de afspraken die werkgever en werknemer hierover maken, omgezet in een netto vergoeding. De werkgever wijst deze vergoeding vervolgens aan, waarna deze veelal in de vrije ruimte van de werkkostenregeling terecht komt. Bij een overschrijding van de vrije ruimte is over de overschrijding 80% eindheffing verschuldigd. Het is de werkgever niet toegestaan de eindheffing op de werknemer te verhalen. Het gebruikmaken van de cafetariaregeling leidt voor de meeste werknemers tot een hogere netto-ontvangst, maar tot een verlaging van loongerelateerde regelingen, zoals WW en toeslagen. Daartegenover staat dat de werkgever minder premies verschuldigd is.

Werkgever verrekent eindheffing en premies met loon werknemer

In het standpunt van de Belastingdienst is een duidelijk voorbeeld opgenomen waaruit de voorliggende vraag blijkt. Het gaat om een werknemer die € 600 wil ontvangen voor het leasen van zonnepanelen. De werkgever staat dat toe, maar in de regels bij de cafetariaregeling is opgenomen dat voor het deel van de vergoeding dat € 400 te boven gaat, een verrekening van de eindheffing (80%) en premies (fictie: 10%) plaatsvindt. Dit betekent dat de werknemer meer moet ‘inbrengen’ vanuit een bron dan de vergoeding van € 600. Hij moet namelijk € 600 inbrengen, vermeerderd met € 160 (80%) van € 200 en verminderd met € 20 (10% van € 200). De werknemer ontvangt dus een netto vergoeding van € 600, maar levert daarvoor € 740 aan bruto-inkomen in. De belangrijkste vraag is of in dit voorbeeld sprake is van het verhalen van eindheffing op de werknemer.

Belastingdienst meent dat verrekenen eindheffing iets anders is dan verhalen

De Belastingdienst is van mening dat in deze situatie geen sprake is van het verhalen van eindheffing door de werkgever, op de werknemer. De werknemer kan er zelf voor kiezen om aan de regeling deel te nemen en de spelregels zijn duidelijk. Daarnaast ontstaat door de deelname geen vordering tot verhaal. De werkgever en de werknemer volgen slechts de gemaakte afspraken. Daarbij lijkt het ook van belang te zijn dat geen sprake is van het verrekenen van de werkelijke eindheffing die de werkgever verschuldigd is, maar van een vooraf overeengekomen regeling over het bepalen van de hoogte van de in te brengen bron. Werkgevers die een dergelijke regeling willen opzetten, doen er dus goed aan om in de eerste plaats te zorgen dat de cafetariaregeling voldoet aan de daaraan gestelde eisen. In de tweede plaats dienen zij te zorgen dat de spelregels bij de regeling niet leiden tot een situatie waarin wel degelijk sprake is van het verhalen van de verschuldigde eindheffing.

Belastingdienst bevestigt dat verhalen van eindheffing niet is toegestaan

De Belastingdienst bevestigt vervolgens nog dat het verhalen van de verschuldigde eindheffing op de werknemer, niet is toegestaan. Eindheffing wordt direct van de werkgever geheven en de wet bevat geen mogelijkheid tot het verhalen van eindheffing op de werknemer. Zoals eerder aangegeven is de Belastingdienst van mening dat dat in dit geval niet aan de orde is.

Contractsvrijheid bij uitruilen van loon

De Belastingdienst gaat uit van de vrijheid tussen werkgever en werknemer om de arbeidsvoorwaarden en de beloning af te stemmen op de wettelijke mogelijkheden. Daarbij geldt dat hier sprake is van een situatie waarin de te ontvangen vergoeding niet gelijk is aan het uit te ruilen loon. Fiscaal is dat echter niet relevant, mits de cafetariaregeling enige realiteitswaarde heeft. Hiermee legt de Belastingdienst – naar mijn mening terecht – de verantwoordelijkheid neer waar deze thuishoort: tussen werkgever en werknemer.

Advisering cafetariaregeling (uitruilen van loon)

Steeds vaker vragen werkgevers ons om mee te denken in het vergoeden en verstrekken van zaken aan hun werknemers. Dit hangt niet zelden samen met de neiging om werknemers te ondersteunen in de energietransitie. Het was altijd discutabel of een regeling zoals hiervoor beschreven, past binnen de kaders van wet- en regelgeving. Ook ondergetekende was hiervan niet overtuigd. Dit standpunt van de Belastingdienst geeft de praktijk echter voldoende duidelijkheid om hiermee verder te kunnen. Hebt u vragen over dit onderwerp? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op.