Wet tijdelijke regeling herzien aangifte inkomstenbelasting 2024

Het zal de meeste belastingplichtigen weleens zijn overkomen: een foutje in de aangifte inkomstenbelasting. Bij het verbeteren van zo’n foutje hanteert de Belastingdienst op dit moment al een praktische werkwijze. Die werkwijze bestaat eruit dat een digitaal ingediend (volgend) aangiftebiljet, wordt aangemerkt als een verzoek om ambtshalve vermindering. Op die manier kan laagdrempelig, snel en goedkoop een foutje worden hersteld. Het probleem is echter dat deze werkwijze op dit moment niet volgt uit de wet. Ook is de werkwijze niet in lijn met de rechtspraak. De wetgever wil deze praktische werkwijze daarom wettelijk verankeren per 1 januari 2024. In dit artikel behandel ik de Wet tijdelijke regeling herzien aangifte inkomstenbelasting die ingaat per 1 januari 2024. Dit wetsvoorstel is op 19 december 2023 door de Eerste Kamer aangenomen.

Praktische werkwijze bij foutjes op basis van eenvoud en menselijke maat

De wetgever geeft aan dat de komende jaren wordt gestreefd naar zogenaamde deformalisering. Dat houdt in dat een belastingplichtige geen formele procedures van bezwaar en beroep in hoeft te gaan, om wat gegevens gecorrigeerd te krijgen. In de sfeer van de inkomstenbelasting bestaat zo’n praktische werkwijze al, maar die staat niet in de wet. Op grond van die werkwijze wordt een aangepaste aangifte aangemerkt als verzoek om ambtshalve vermindering en op die manier behandeld. Echter, op grond van de wet en de rechtspraak, zou sprake zijn van een bezwaarschrift en dus van een formelere procedure. De nu aangekondigde codificatie (vastlegging) van deze werkwijze in de wet, neemt deze strijdigheid weg. Deze wetswijziging kent een tijdelijk karakter, omdat de wetgever op zoek is naar een meer permanente en bredere oplossing.

Aanvullende regels om de rechtsbescherming bij herzien aangifte inkomstenbelasting te verbeteren

Uitgangspunt voor de wetgever is dat de huidige ‘informele’ regels over het herzien van een aangifte inkomstenbelasting, worden vastgelegd. Er zijn echter situaties denkbaar waarin deze informele werkwijze voor de belastingplichtige minder gunstiger werkt dan de formele route (van bezwaar en beroep). Om verslechtering van de rechtsbescherming te voorkomen, komt er een extra regel. Die regel ziet op de situatie waarin op dezelfde wijze gegevens worden aangeleverd als waarmee de aangifte is ingediend (meestal digitaal, via de Belastingdienst zelf). Vindt deze aanlevering plaats binnen de wettelijke bezwaartermijn, dan gelden de regels/ beperkingen van de regeling voor ambtshalve verminderingen niet. Op die manier zijn alle rechten die komen met een bezwaarprocedure, gewaarborgd.

Laagdrempelige rechtsbescherming en menselijke maat hebben de toekomst

Uit diverse onderzoeksrapporten en opmerkingen van de wetgever blijkt een duidelijk beeld. In het gehele bestuursrecht bestaat een sterke wens naar betere rechtsbescherming. De Tijdelijke commissie Uitvoeringsorganisaties omschreef de ‘menselijke maat’ als het recht doen aan de belangen van burgers bij de totstandkoming en uitvoering van beleid, wet- en regelgeving. Kortom: bij het maken van wetten en bij het uitvoeren van wetten, moet het belang van de burger meer worden meegewogen. Dit wetsvoorstel is een stap in de goede richting, maar de komende jaren liggen er op dit gebied nog meer dan voldoende uitdagingen. Hebt u vragen over dit onderwerp of het aanpassen van een aangifte inkomstenbelasting? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op.