Gerechtshof kende ten onrechte geen proceskostenvergoeding toe voor geslaagd incidenteel hoger beroep

Als een belastingplichtige in de (hoger) beroepsfase in het gelijk wordt gesteld kan hij recht hebben op een proceskostenvergoeding. De hoogte van de proceskostenvergoeding is afhankelijk van het aantal rechtshandelingen, de zwaarte van de zaak en de zogenoemde puntwaarde. Op basis van deze variabelen vindt de berekening van de proceskostenvergoeding plaats. De Hoge Raad heeft zich op 6 juni 2025 uitgesproken over de proceskostenvergoeding bij een incidenteel hoger beroep. Het gerechtshof oordeelde in deze zaak dat de belastingplichtige geen recht had op een vergoeding voor het incidentele hoger beroep, omdat dat was opgenomen in hetzelfde stuk als het verweer. De Hoge Raad komt tot de conclusie dat wel recht bestaat op een vergoeding voor deze proceshandeling. In dit artikel behandel ik deze zaak over de proceskostenvergoeding en het incidenteel (hoger) beroep.

Belastingplichtige procedeert over omvang proceskostenvergoedingen

Deze zaak gaat over een naheffingsaanslag. De belastingplichtige krijgt in bezwaar ongelijk en stapt daarom naar de rechter. De rechter verklaart het beroep gegrond en kent een proceskostenvergoeding toe. De inspecteur gaat in hoger beroep en de belastingplichtige in incidenteel hoger beroep. Het incidentele hoger beroep gaat over de hoogte van de proceskostenvergoeding voor de bezwaarfase. Die is volgens de belastingplichtige te laag. Het hof is het daarmee eens en vernietigt de uitspraak van de rechtbank over de proceskostenvergoeding. Hij kent voor de beroepsfase en de hoger beroepsfase vervolgens een proceskostenvergoeding toe. Het gevolg hiervan is dat de proceskostenvergoeding voor de bezwaarfase is komen te vervallen, omdat het hof het ‘hele’ oordeel heeft vernietigd en alleen voor de beroepsfase en de hoger beroepsfase een vergoeding heeft toegekend. Ook kent het hof geen proceskostenvergoeding toe voor het incidentele beroep, omdat dit beroep in hetzelfde stuk is opgenomen als het verweer.

Hoge Raad (2025): Hof kende ten onrechte geen proceskostenvergoeding toe voor de bezwaarfase

Het gerechtshof vernietigde het hele oordeel van de rechtbank over de proceskostenvergoeding. Daarna kende hij een proceskostenvergoeding toe voor de beroepsfase en de hoger beroepsfase. Volgens de belastingplichtige is ten onrechte de vergoeding voor de bezwaarfase komen te vervallen. De Hoge Raad is het daarmee eens. Het gerechtshof mocht de beslissing van de rechtbank voor een proceskostenvergoeding voor de bezwaarfase niet vernietigen. De inspecteur heeft deze beslissing namelijk niet bestreden. De belastingplichtige krijgt op dit punt gelijk.

Hoge Raad (2025): Zelfstandig incidenteel hoger beroepschrift niet nodig voor proceskostenvergoeding

Het gerechtshof heeft geen punt toegekend voor het incidentele hoger beroepschrift. Volgens het hof was dat niet nodig, omdat dit beroep is opgenomen in hetzelfde stuk als het verweer. Daarnaast is het incidentele hoger beroep alleen gegrond verklaard vanwege de onjuiste toepassing van het tarief voor de proceskostenvergoeding. Ook door dit oordeel zet de Hoge Raad een streep. Volgens hem maakt het niet uit of de proceshandeling in een apart stuk is opgenomen of niet. Het is de proceshandeling zelf waar het vergoedingsrecht tegenover staat. De Hoge Raad benadrukt dat het enkele feit dat het (hoger) beroep slaagt, voldoende is voor toekenning van een proceskostenvergoeding, ongeacht de gronden waarop de bestreden uitspraak (deels) wordt vernietigd. Als het hof omstandigheden wil laten meewegen, dan kan dat door aan de zaak een lager gewicht toe te kennen. Dit leidt vervolgens tot een lagere proceskostenvergoeding.

Hoge Raad herstelt proceskostenvergoedingen

De Hoge Raad doet deze zaak vervolgens zelf af. Het gevolg is dat de belastingplichtige na lang procederen alsnog de proceskostenvergoedingen heeft gekregen waar hij recht op heeft. Deze zaak laat het belang van goede kennis van het fiscale procesrecht zien. Hebt u vragen over dit onderwerp? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op.