Het aftoppen van de giftenaftrek in de inkomstenbelasting per 2023 laat zich het best uitleggen als een antimisbruikmaatregel. Deze regel moet periodieke giften tegengaan waarmee met name wordt beoogd om de belastingdruk te minimaliseren. Goedwillende gulle gevers hoeven zich echter geen zorgen te maken. Slechts circa 140 huishoudens worden door deze maatregel geraakt. De maatregel is voortgekomen uit een breder onderzoek naar fiscale constructies. In dit artikel behandel ik de beperking van de aftrek van periodieke giften per 2023 en de achtergronden daarbij.
ANBI-constructie om misbruik te maken van de giftenaftrek
Kortgeleden verscheen het IBO-vermogensverdeling. Dat is een breed onderzoek, waarin onder meer door experts van de Belastingdienst constructies zijn beschreven die zij in de praktijk tegenkomen. Een van deze constructies is het doen van extreem hoge giften aan een zelf opgerichte ANBI. Het gevolg is dat mensen met een bijzonder hoog inkomen (vaak miljoenen) in grote mate hun inkomen reduceren. In de beslisnota bij deze maatregel is het voorbeeld te lezen van de belastingplichtige die aandelen in de eigen bv schenkt of die een zeldzaam schilderij schenkt. Meestal blijft het schilderij dan ‘gewoon’ thuis aan de muur hangen. Dat laat zich slecht verenigen met het idee van een gift (vermogensoverdracht), maar is vrijwel niet te controleren. Een plafond in de giftenaftrek moet dit beteugelen.
Aftopping giftenaftrek om ANBI-constructies te voorkomen
Het probleem ligt bij de zogenaamde periodieke giften. Daarvoor geldt namelijk, in tegenstelling tot bij reguliere giften, geen drempel en geen plafond. De wetgever wil nu een plafond invoeren voor periodieke giften van € 250.000. Met die plafond probeert de wetgever het doen van giften niet te veel te ontmoedigen, maar tegelijkertijd oneigenlijk gebruik en het ontwijken van belastingheffing te bemoeilijken. Het plafond zal per 1 januari 2023 in werking gaan treden. Er is overgangsrecht.
Overgangsrecht bij aftopping giftenaftrek
Het doen van periodieke giften mag niet zomaar. Periodieke giften zijn vaste en gelijkmatige betalingen die ieder jaar worden gedaan aan een (culturele) ANBI of stichting. Voorts moet het periodieke karakter ten minste vijf jaar zijn en moet de gift uiterlijk bij overlijden ophouden. Voor verplichtingen tot het doen van periodieke giften die zijn aangegaan voor 4 oktober 2022, 16.00 uur, geldt dat deze worden gerespecteerd. Het is dus niet mogelijk om nog in 2022 nieuwe verplichtingen aan te gaan en onder het oude recht te blijven. De wetgever wil hiermee anticipatiegedrag voorkomen. Het overgangsrecht loopt tot en met 31 december 2026, daarna vallen alle periodieke giften onder het plafond.
Aftopping giftenaftrek en vermogensplanning
Vermogenden worden in het Belastingplan 2023 niet ontzien. De belastingdruk in zowel box 2 als box 3 neemt de komende jaren fors toe. De beperking van de aftrek voor periodieke giften in de inkomstenbelasting moet de oplossing vormen voor een belastingontwijkende, gekunstelde constructie en valt daarmee toe te juichen. Wilt u uw vermogen op fiscaal toelaatbare wijze en gunstig overdragen of inzetten? Neem dan gerust eens contact op. Wij helpen u graag.
Bronnen:
Belastingplan 2023 – Memorie van Toelichting
Eerste nota van wijziging bij het Belastingplan 2023
Belisnota bij nota van wijziging Belastingplan 2023
Lees ook onze artikelen over:
Afschaffing inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) per 2025 en overgangsrecht
Afschaffing middelingsregeling per 2023