Stel een vraag
Interne compensatie door de Belastingdienst
ArtikelenFormeel belastingrecht en procederen kopieer en deel Naar kennisbank

Interne compensatie door de Belastingdienst

  • Publicatiedatum 07 jan 2025
  • Aanpassingsdatum 07 jan 2025
  • Leestijd 3 min

Interne compensatie is een bevoegdheid van de inspecteur die lang niet alle belastingplichtigen kennen. Deze bevoegdheid houdt in dat, als de belastingplichtige een aanslag bestrijdt, de inspecteur de mogelijkheid heeft om andere elementen van de aanslag weer onder de loep te nemen. Daardoor kan de situatie ontstaan dat de belastingplichtige gelijk krijgt op zijn eigen stelling(en), maar dat de aanslag niet of nauwelijks wordt verminderd, omdat de inspecteur de aanslag op een ander punt verhoogt. De bevoegdheid tot interne compensatie is zo begrensd, dat de uiteindelijke aanslag niet hoger mag zijn dan de aanslag die de belastingplichtige bestreed. In dit artikel behandel ik het leerstuk van interne compensatie door de Belastingdienst.

Wat is interne compensatie?

Interne compensatie is een bevoegdheid die in de rechtspraak is ontwikkeld. Zo oordeelde de Hoge Raad al op 22 februari 1950 dat het de inspecteur vrijstaat om in de bezwaarfase de grondslag van de aanslag te verbeteren, zolang dit niet leidt tot een hoger bedrag dan op de oorspronkelijk opgelegde aanslag. Een voorbeeld kan de werking van interne compensatie verduidelijken:

Ruud maakt bezwaar tegen een aanslag. Hij meent dat de inspecteur ten onrechte een aftrekpost niet heeft toegestaan. De inspecteur is het daarmee eens, maar ziet ook dat een andere post onjuist is verwerkt. Een juiste verwerking zou tot een hoger te betalen bedrag hebben geleid. De inspecteur mag onder het leerstuk van interne compensatie die andere post ook corrigeren, zolang de uiteindelijke aanslag maar niet hoger wordt dan de oorspronkelijke aanslag.

Wat zijn de termijnen bij interne compensatie door de Belastingdienst?

De inspecteur kan zowel in de bezwaarfase als in de beroepsfase een beroep op interne compensatie doen. Die bevoegdheid is echter niet onbeperkt. De inspecteur kan van de bevoegdheid tot interne compensatie geen gebruik maken als hierdoor de belastingplichtige in zijn procesbelangen wordt geschaad.

Interne compensatie moet uitdrukkelijk en ondubbelzinnig

Het moet voor een belastingplichtige uiteraard wel duidelijk zijn dat een inspecteur interne compensatie wil toepassen. Volgens de Hoge Raad moet de inspecteur uitdrukkelijk en ondubbelzinnig laten merken dat hij van deze bevoegdheid gebruik wil maken. Deze strenge regels voorkomen dat de belastingplichtige in zijn belangen wordt geschaad. Door te eisen dat de inspecteur duidelijk is over de interne compensatie, kan de belastingplichtige zich actief verweren tegen de punten die de inspecteur aandraagt. Ook hoeft de rechter niet (of nauwelijks) te onderzoeken of de inspecteur wellicht impliciet van zijn bevoegdheid gebruik heeft willen maken.

Wat is uitdrukkelijk en ondubbelzinnig?

De volgende discussie die dan ontstaat, is wat nu eigenlijk uitdrukkelijk en ondubbelzinnig is. Uit een uitspraak van de Hoge Raad uit 2020 en de onderliggende conclusie van de Advocaat-Generaal kan worden afgeleid dat het niet per se nodig is dat dit in letterlijke bewoordingen plaatsvindt. De inspecteur moet vooral zorgen dat de belastingplichtige niet in zijn verdediging wordt geschaad. Daarom moet hij mededelen dat hij de aanslag wil verhogen, omdat deze op een ander punt dan dat de belastingplichtige zelf aandraagt, te laag is.

Advisering bij interne compensatie door de Belastingdienst

Zoals eerder aangegeven is interne compensatie een bevoegdheid die niet breed bekend is. Dat is jammer, want het betreft een potentieel vergaande bevoegdheid die ingrijpt in de rechtsbescherming en rechtszekerheid van de belastingplichtige. Het is daarom belangrijk om steeds te beoordelen of de inspecteur zich wel houdt aan de (strenge) voorwaarden die in de rechtspraak aan interne compensatie zijn verbonden. Hebt u vragen over dit onderwerp? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op.

Civra-Hoge-resolutie-voor-afdruk-zonder-logo-in-Adobe-93-scaled-aspect-ratio-200-200

Fiscale vraag?

Hebt u een fiscale vraag of deskundig fiscaal advies nodig? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact met ons op via onderstaand formulier.

"*" geeft vereiste velden aan

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Kennisbank. Lees ook artikelen over: